Κως: Το όραμα των Ιταλών για τα Δωδεκάνησα βρήκε στη Κω σχεδόν ιδανική πραγμάτωση. Το διεθνές στυλ με τη συγκρητική του φαντασία και συνθετική δύναμη απέδωσε στην παραλιακή οδό της Κω κτίρια με μορφική ποικιλία, διακοσμητικότητα και επιβλητικότητα. Το Επαρχείο, το Ειρηνοδικείο και η Χωροφυλακή στεγάζονται στο λεγόμενο Διοικητήριο (τέλος λεωφόρου Φοινίκων - αρχή ακτής Μιαούλη), το Δημαρχείο (ακτή Κουντουριώτη και Σ. Καζούλη), το Τελωνείο, η Τουριστική Αστυνομία και το Λιμεναρχείο. Στην κεντρική πλατεία πόλης, την πλατεία Ελευθερίας, σε διεθνούς στυλ κτίριο της Ιταλοκρατίας στεγάζονται εκτός του Αρχαιολογικού Μουσείου το φημισμένο καφέ "Αίγλη", ο κινηματογράφος "Ορφέας" και η Ιπποκράτειος Βιβλιοθήκη.
Στο Όρος Δίκαιος βρίσκονται οι οικισμοί του Ορεινού Ασφενδιού, της Τζιας και του Παλαιού και Νέου Πυλιού. Πλην του ορεινού Ασφενδιού, στο οποίο σήμερα διαμένουν λίγοι πλέον κάτοικοι, η Τζια και το Πυλί παραμένουν ακμαίοι πληθυσμιακά και οικονομικά. Εξαίσια τουριστικά θέρετρα συνδυάζουν παραδοσιακή αρχιτεκτονική και ικανοποιητικές τουριστικές υποδομές σε ένα φυσικό περιβάλλον που προσομοιάζει με κεντροελλαδίτικο: Πλακόστρωτοι δρόμοι, καστανιές, βελανιδιές και πεύκα, νερόμυλοι σε λειτουργία (όπως αυτός στ'όρεινο Ασφενδιού, εκκλησίες με βαριά ιστορική μνήμη (όπως οι Άγιοι Ασώματοι) είναι η κληρονομιά που μαρτυρά λιτότητα και οικονομία.
Παλαιό Πυλί: Έχει χαρακτηριστεί ως ο "μικρός Μυστράς της Δωδεκανήσου". Πρόκειται για φυσικό οχυρό και απόκρημνο λόφο σε σπουδαία αμυντική θέση, από όπου ελέγεται μεγάλο μέρος της βόρειας πλευράς του νησιού. Στην κορυφή του είανι κτισμένο ιπποτικό κάστρο και υπάρχουν τέσσερις ναοί, ενώ σώζονται ερείπια σπιτιών και δημοσίων κτιρίων.
Παραδοσιακή αρχιτεκτονική: Το παραδοσιακό σπίτι φτιαγμένο από πέτρα και λάσπη από σκέτο χώμα είχε νοτιοανατολικό προσανατολισμό. Οι πόρτες και τα παράθυρα πλαισιώνονταν με "μαντέματα", πελεκητή πέτρα ψιλή σε ίσο ύψος και πλάτος. Οι στέγες των σπιτιών ήταν φτιαγμένες με ξύλινες "μεσκιές" (δοκάρια) και καλάμια. Πάνω από τα καλάμια οι κάτοικοι τοποθετούσαν ως υποτυπώδη μόνωση αλλά και για στεγανοποίηση φύκια και "πορσελάνα", δηλαδή θηραϊκή γη καιπάνω απ'αυτήν "πατελιά" (γλιστερό χώρα). Στη στέγη υπήρχε "φανόχτης", η καπνοδόχος.
Κέφαλος: Υπήρξε, κατά την παράδοση, η γενέτειρα του Ιπποκράτη αλλά και η παλαιότερη πρωτεύουσα της Κω. Πολύβουος οικισμός με δαιδαλώδη ρυμοτομία και ιδιαίτερη, πανάρχαια διάλεκτο, ενώ σώζονται και μερικοί ανεμόμυλοι.